Lekcja nr 14
Нам осталось еще обсудить множественное число родительного падежа. Для начала, как обычно, посмотрите еще раз на нашу таблицу.
1. Окончание -ów.
1. Появляется у существительных мужского рода (как неодушевленных так и одушевленных), которые в именительном падеже заканчиваются жесткими согласными (d, c, n, t, s, k и др.)
sąsiad - sąsiadów
ojciec - ojców
syn - synów
wyjątek:
brat - braci,
teść - teściów
2. У существетельных среднего рода, которые в единственном числе заканчиваються на -um.
muzeum - muzeów
technikum - techników
Помните о том, что окончание -ów в множественном числе добавляеться к форме единственного числа именительного падежа.
Обратите внимание, что в существительных мужского рода с окончанием -ec, -ek, включая ласкательные формы мужских имён, буква “е” исчезает в косвенных падежах, как в единственном, так и множественном числе.
palec - palców
kolec - kolców
widelec - widelców
В скобках единственное число.
1. Nie widziałam dziś nikogo z naszych [profesorów]{(profesor)}.
В скобках единственное число.
2. W naszej firmie pracuje bardzo dużo [Chińczyków]{(Chińczyk)} i [Japończyków]{(Japończyk)}.
В скобках единственное число.
3. Nigdy nie widziałem tyle nowych [samochodów]{(samochód)} w jednym miejscu!
В скобках единственное число.
4. Dlaczego nie jesz [owoców]{(owoc)} ?
В скобках единственное число.
5. W czasie pobytu w Petersburgu zwiedziliśmy pięć [muzeów]{(muzeum)} i sześć [pałaców]{(pałac)} .
В скобках единственное число.
6. Bardzo mi brakuje moich [dziadków]{(dziadek)} .
В скобках единственное число.
7. Prowadzimy zbiórkę charytatywną dla [domów]{(dom)} opieki.
В скобках единственное число.
8. Bardzo się boję [psów]{(pies)} i [kotów]{(kot)} .
В скобках единственное число.
9. Nie wolno ci jeść [chipsów]{(chips)} i cukierków!
В скобках единственное число.
10. Nie widziałeś przypadkiem moich [butów]{(but)}?
Внимание! В скобках множественное число.
11. Szukam [prezentów]{(prezenty)} dla [rodziców]{(rodzice)}.
Внимание! В скобках множественное число.
12. On na pewno nie maczał w tym [palców]{(palce)} .
Внимание! В скобках множественное число.
13. Z powodu astmy pozbyłam się z domu wszystkich [kwiatków]{(kwiatki)}.
Внимание! В скобках множественное число.
14. Zjadłam już pięć [kawałków]{(kawałki)} tego ciasta, ono jest pyszne!
Внимание! В скобках множественное число.
15. Znalazłam piękne zdjęcia [bratków]{(bratki)} w internecie.
Внимание! В скобках множественное число.
16. Ile zjadłeś [pączków]{(pączki)} w Tłusty Czwartek?
Внимание! В скобках множественное число.
17. Tradycyjnie każda rodzina oddawała jednego ze swoich [synów]{(synowie)} do wojska.
Внимание! В скобках множественное число.
18. Nauki [ojców]{(ojcowie)} kościoła są nadal bardzo aktualne.
Внимание! В скобках множественное число.
19. Widziałam wczoraj zdjęcie twoich [braci]{(bracia)} w gazecie!
Внимание! В скобках множественное число.
20. W czasie pandemii pracownicy [laboratoriów]{(laboratoria)} mieli bardzo dużo pracy.
2. Окончание -y. Появляеться у существительных мужского и женского рода (как неодушевленных так и одушевленных), которые в именительном падеже заканчиваются на sz, cz, dz, ż, rz:
kosz - koszy
ksiądz - księży
piekarz - piekarzy
staż - staży
podrywacz - podrywaczy
1. Zupełnie nie znam niemieckich [piłkarzy]{(piłkarz)}.
2. Zawsze mogłem liczyć na pomoc [księży]{(ksiądz)} w tej akcji.
3. Brakuje nam kilku [arkuszy]{(arkusz)} egzaminacyjnych.
4. Nie widziałem żadnych [meczy]{(mecz)} eliminacyjnych.
5. Nie mogę wejść do domu, bo zapomniałem [kluczy]{(klucz)}.
6. Zrobiliśmy dzisiaj pięć wiklinowych [koszy]{(kosz)}.
7. Przy produkcji tych [witraży]{(witraż)} pracowało dwudziestu artystów.
8. Nienawidzę [dziennikarzy]{(dziennikarz)}, którzy publikują niesprawdzone informacje.
9. Odbyłam kilka [podróży]{(podróż)} dookoła świata.
10. Bez [przedsprzedaży]{(przedsprzedaż)} nowe produkty zawsze źle się sprzedają.
3. Окончание -i - появляеться:
1. У существительных мужского рода после ś, ń, ć, l, j:
koń - koni
łoś - łosi
Обратите внимание, что в некоторых существительных мужского рода с окончанием -el, буква “е” исчезает в косвенных падежах, как в единственном, так и множественном числе.
kumpel - kumpli
nauczyciel - nauczycieli
gość - gości
żel - żeli
1. Spotkałem w barze kilku [kumpli]{(kumpel)}.
2. Bardzo się boję [koni]{(koń)}.
3. Wypiliśmy wczoraj sześć [kufli]{(kufel)} piwa.
4. Zabrakło mi [rubli]{(rubel)}, muszę pójść do kantoru.
5. Był tak mocny wiatr, że płynęliśmy bez [żagli]{(żagiel)}.
6. Nie jestem zadowolony z tych [paneli]{(panel)}, bo są bardzo złej jakości.
7. Po wyjeździe [gości]{(gość)} poszliśmy spać.
8. Opóźnia się dostawa [żeli]{(żel)}.do sklepu.
2. Окончание -i имеют также глаголы женского рода (слова с окончанием в единственном числе на мягкую согласную (ś, ń, ć, l, j) и заимствованные слова. В этой группе существительных родительный падеж единственного числа равен родительному падежу множественного числа. Особое внимание обращаем на последнюю или предпоследнюю букву. Посмотрите на примеры:
*иногда существуют два правильные варианта окончания: fala - fali/ fal.
1. Przepraszam, czy to mięso jest bez [kości]{(kość)}?
2. Jestem teraz na diecie i nie jem [kolacji]{(kolacja)}.
3. Nienawidzę tych wszystkich [teorii]{(teoria)} spiskowych.
4. Obejrzałam bardzo dużo [komedii]{(komedia)} z tym aktorem.
5. Dorzuciłabym do tego ciasta parę [garści]{(garść)} rodzynek.
6. Cele naszych [misji]{(misja)} są zawsze bardzo humanitarne.
7. Oprócz postaci negatywnych mamy tu też kilka [postaci]{(postać)} pozytywnych.
8. W naszym szpitalu odbywa się ponad 20 [operacji]{(operacja)} dziennie.
3. Особую группу составляют слова, оканчивающиеся в именительном падеже единственного числа на -ia, -ja. Поэтому давайте поговорим про них подробнее. Те, которые заканчиваются на -ja, а перед окончанием появляется согласная, повторяют формы родительного падежа единственного числа: (-ji):
racja - racji
pasja - pasji
fantazja - fantazji
kolacja - kolacji
Слова, у которых перед окончанием -ja появляется гласная относительно не много к тому же, еще меньше из них мы используем во множественном числе. По сути, стоит запомнить два из них:
szyja - szyj
żmija - żmij
У исконно польских слов, а также старинных заимствований, которые уже воспринимаются, как польские, а которые заканчиваются в именительном падеже на -ia, в родительном падеже множественного числа очень часто допустимы два окончания. Одно из них повторяет форму единственного числа, а второе – это мягкое -ń:
kopalnia - kopalni / kopalń
kawiarnia - kawiarni / kawiarń
pustynia - pustyni / pustyń
cukiernia - cukierni / cukierń
gubernia - guberni / guberń
jaskinia - jaskini / jaskiń
исключения:
ziemia - ziem
К этой группе примыкает также заимствованное слово „idea”, которое в родительном падеже множественного числа получает форму „idei”.
Наконец, слова, которые пришли в польский недавно, и всё ещё воспринимаются как чужие. Для них тоже формы родительного падежа единственного и множественного числа одинаковы:
amfibia - amfibii
mafia - mafii
cukinia - cukinii
agonia - agonii
magia - magii
3. Нулевое окончание
1. Существительные женского
рода, которые в единственном числе имеют другое окончание, чем ś, ć, ź, dź, ń, l, j, ż, а
также все существительные среднего рода (кроме тех, которые в единственном
числе заканчиваются на -um) имеют нулевое окончание во множественном числе
родительного падежа.
dziewczyna - dziewczyn
spotkanie - spotkań
ciastko - ciastek
nazwisko - nazwisko
исключение:
dziecko - dzieci
1. W zeszłym tygodniu miałam operację [kolan]{(kolano)}.
2. W naszym mieście jest aż pięć [kin]{(kino)}!
3. Szukam kobiet, które chciałyby zagrać w reklamie [lekarstw]{(lekarstwo)}.
4. Zamiast czterech [kaw]{(kawa)}, kelner przyniósł nam pięć [herbat]{(herbata)}.
5. Bardzo się boję [burz]{(burza)} i [błyskawic]{(błyskawica)}.
6. Jestem absolutnym przeciwnikiem [kar]{(kara)} cielesnych.
7. W czasie urlopu pojedziemy do kilku różnych [miast]{(miasto)} bałtyckich.
8. Należę do osób, które bardzo często chodzą do [bibliotek]{(biblioteka)}.
9. Polskę przecina w poprzek pas [nizin]{(nizina)}.
10. Nasza fundacja organizuje akcje charytatywne dla [dzieci]{(dziecko)}.
2. Обратите внимание на слова „babcia”, „ciocia”. Во множественном числе родительного падежа они, согласно правилам, меняют окончания на мягкие -ć:
babcia - babć
ciocia - cioć
Однако, формы „babci”, „cioci” тоже считаются правильными.
Аналогично, если слово среднего рода заканчивается в единственном числе именительного падежа на -nie, то во множественном числе родительного падежа это окончание сменится на мягкое -ń:
1 (kto, co) danie 2 (kto, co) dania Nie ma (kogo, czego) dań
1 (kto, co) spotkanie 2 (kto, co) spotkania Nie ma (kogo, czego) spotkań
1 (kto, co) pytanie 2 (kto, co) pytania Nie ma (kogo, czego) pytań
3. Обратите внимание и на тот факт, что если в конце слова женского или среднего рода в именительном падеже вы видите группу двух и более согласных букв, из которых одна – это „k”, то во множественном числе родительного падежа мы добавляем в окончание так называемое подвижное “е”, чтобы избежать сложных для произношения групп согласных:
sukieNKa - sukienEk
ksiąŻKa - książEk
ciasTKo - ciastEk
jaJKo - jajEk
Исключения: слова, заканчивающиеся на „-sko”, в родительном падеже их
множественного числа мы не добавляем подвижное „е”, а просто оставляем нулевое
окончание.
schronisko - schronisk
śmietnisko - śmietnisk
ognisko - ognisk
1. On czyta zdecydowanie za mało [książek]{(książka)}.
2. Mówiłam ci, że nie potrzebuję [sukienek]{(sukienka)}!
3. Zapomniałam kupić [ciastek]{(ciastko)}do herbaty!
4. Nie ma nic piękniejszego od maleńkich nadmorskich [miasteczek]{(miasteczko)}!
5. Dlaczego nie założyłeś [skarpetek]{(skarpetka)}?
6. W całym kraju były takie burze, że żadne z [lotnisk]{(lotnisko)} nie przyjmowały rejsów.
7. W czasie pandemii należy przede wszystkim unikać dużych [skupisk]{(skupisko)} ludzi.
8. Nie znam [nazwisk]{(nazwisko)} niemieckich piłkarzy.
Продолжение в
следующим уроке!
Jestem tu, żeby Cię nauczyć polskiego
Napisz jaki poziom chcesz osiągnąć i dlaczego chcesz nauczyć się polskiego - ułożę lekcje specjalnie dla Ciebie.