Lekcja nr 6

Śląsk. Literatura.

Książki związane ze Śląskiem.

Przeczytaj tekst i posłuchaj zapisu audio. Słowa z tekstu zaznaczone niebieskim kolorem znajdują się w aplikacji quizlet, do której link znajdziesz niżej. 


Śląsk. Literatura.

W poprzedniej lekcji poznaliśmy postać Alfreda Szklarskiego, jednego z najbardziej znanych pisarzy ze Śląska. Teraz przyszedł czas przyjrzeć się fragmentowi jego twórczości. Największą popularność Szklarskiemu przyniósł cykl powieści przygodowych o Tomku Wilmowskim. Wśród cech charakterystycznych tych książek wymienić należy niesamowicie żywych, wesołych bohaterów, ciekawą akcję i fantastyczne opisy przyrody. Spójrzcie sami na ten fragment i zobaczcie, jak barwne i soczyste są obrazy, kreowane przez Szklarskiego.

Długa łódź &chyżo&$(о движении)быстро$ płynęła w górę Rio Putumayo. Indiańscy wioślarze rytmicznie zanurzali łopatkowate wiosła w falach rzeki, a im bliżej było wieczoru, tym szybciej poruszały się ich brązowe ramiona. Cubeowie, gdy tylko mieli &możność&$(устаревшее) возможность$ dotrzeć do swych domów przed nocą, rezygnowali nawet z krótkich odpoczynków w ciągu dnia i &posilali się&$ели$ w łodzi nie przerywając wiosłowania.

Tomek Wilmowski &z uznaniem&$с признанием$ spoglądał na Indian, którzy od świtu niemal bez chwili przerwy wiosłowali pod prąd rzeki. (...) Słońce tymczasem coraz bardziej chyliło się ku zachodowi. Upał nieco zelżał i nadbrzeżna zieleń znów nabierała soczystej barwy. Na drzewach oplecionych lianami ożywiały się wspaniałe kwiaty, w szuwarach, krzewach i na łąkach widać było ptaki żerujące przed nocą. Zielone papugi, głośno krzycząc, przelatywały ponad rzeką, dziki zwierz &chyłkiem&$украдкой$ pojawiał się u wodopojów, krzyczały &świerszcze&$сверчоки$, cykady rozpoczynały swój monotonny śpiew. W nadrzecznych, niskich zaroślach mimoz i akacji &śmigały&$быстро передвигались$ maleńkie kolibry.

Łódź płynęła w pobliżu lewego brzegu Putumayo, toteż Tomek zauważył gromadę niezwykle &zwinnych&$гибких$, ruchliwych kolibrów; ich błyskawiczny lot mógł obserwować tylko wtedy, gdy znajdowały się na otwartym miejscu na tle jasnego nieba. Kolibry szybkim, &turkoczącym&$щелкающим$ lotem &przefruwały&$перелеталы$ od kwiatu do kwiatu, potem na krótką chwilę zawisały w powietrzu przy &kielichu&$чаше$, ssąc z niego nektar lub wyławiając drobne &owady&$насекомое$. Gdy zatrzymywały się obok kwiatu, ruch ich skrzydeł stawał się tak szybki, że można go porównać jedynie z wibracyjnym ruchem skrzydeł much lub innych owadów. W utrzymaniu odpowiedniej pozycji ciała pomagały sobie ruchem ogonka. Oryginalne, cienkie dzioby ptaków były dostosowane do kształtu kielicha kwiatu, którego nektarem się żywiły. Jedne miały dzioby długie i proste, inne zakrzywione, a jeszcze inne były zupełnie krótkodziobe. Kolibry zaledwie krótką chwilę zatrzymywały się przy kielichu kwiatu, wydając charakterystyczny delikatny, piskliwy głos, po czym z szybkością strzały odfruwały na nowe poszukiwania.

Tomek obserwując kolibry zwrócił uwagę na ich skłonność do &kłótliwości&$сварливости$. Goniące za sobą &maleństwa&$малыши$ wciąż &czubiły się&$(о птицах) дрались$ w locie. Przypomniało mu to, że &pora lęgowa&$сезон размножения$ kolibrów przypadała w okresie deszczowym, a więc od grudnia do lutego. Wtedy właśnie wpadały w niespokojny, kłótliwy nastrój. Zaczepność kolibrów przywiodła Tomkowi na myśl meksykańską legendę, która głosiła, że dusze poległych wojowników wcielały się w kolibry.


chyżo

(о движении) быстроturkoczący
щелкающий
możność(устаревшее) возможностьprzefruwać
перелетать
posilać się
есть, принимать пищу, перекусыватьkielich
чаша
uznanie
признаниеowad
насекомое
chyłkiem
украдкой, исподтишкаkłótliwośćсварливость
świerszcz
сверчок, кузнечикmaleństwo
малыш
śmigać
быстро двигаться, передвигатьсяczubić się
1. о птицах: драться
2. ссориться
zwinny
гибкий, ловкийpora lęgowa
сезон размножения


Szklarski. Ćwiczenie pierwsze

Zdecyduj, czy zdanie jest fałszywe czy prawdziwe.

Możliwe odpowiedzi: Prawda / Fałsz

1. Szklarski to wybitny śląski pisarz [Prawda]{ } 2. Szklarski pisał tylko o przygodach Tomka Wilmowskiego. [Fałsz]{ } 3. Szklarski niezwykle żywo opisywał przyrodę. [Prawda]{ } 4. Kolibry to bardzo ruchliwe ptaki. [Prawda]{ } 5. Pora lęgowa kolibrów wypada latem. [Fałsz]{ } 6. Meksykańska legenda głosi, że dusze wojowników wcielały się w wilki. [Fałsz]{ }

Szklarski. Ćwiczenie drugie

Wpisz pasujące słowo.

Słowa do wyboru: posilać się, zwinny, owady, kielich

1. Motyle, żuki i komary to [owady]{ }. 2. Duża czara do picia to [kielich]{ }. 3. Jeść to inaczej [posilać się]{ }. 4. Ktoś, kto z łatwością wykonuje różne ruchy jest bardzo [zwinny]{ }.

Назад Дальше
Lekcja online nauczyciel jezyka polskiego

Zacznij naukę już dziś

Jestem tu, żeby Cię nauczyć polskiego

Napisz jaki poziom chcesz osiągnąć i dlaczego chcesz nauczyć się polskiego - ułożę lekcje specjalnie dla Ciebie.