Środa. Granica

1                    Przejście graniczne w Połowcach. Fotografia: Krzysztof Maria Różański, (Upior polnocy) / CC BY-SA (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/)

     Przeczytaj tekst i posłuchaj zapisu audio. Następnie przejdź do ćwiczeń znajdujących się w dolnej części strony. Słowa z tekstu zaznaczone niebieskim kolorem znajdują się w aplikacji quizlet, do której link znajdziesz niżej.

Tomek wraca z Białorusi. Był w Wysokim, zrobił zakupy, odwiedził również rodzinę, z którą rozmawia „po swojemu”.

Nie jest to ani język polski, ani rosyjski. To mieszanka polskiego, białoruskiego i ukraińskiego. Język ten cały czas można usłyszeć po obu stronach granicy, z tym że młodzi coraz rzadziej go używają, po polskiej stronie ustępuje on miejsca polskiemu, a po białoruskiej rosyjskiemu. Niemniej – &obserwuje się&$наблюдается$ jego swoisty renesans, zwłaszcza po stronie polskiej, pojawiają się książki „po swojemu”, programy telewizyjne i audycje radiowe, chociaż jeszcze &kilkadziesiąt lat temu&$несколько десятков лет назад$ ludzie czasami bali się przyznać, że w domu nie mówią po polsku.

Wracając, przed przejściem granicznym, Tomek widzi &łapiącego&$голосующего$  autostop &rowerzystę&$велосипедиста$. Zatrzymuje się.

Rowerzysta: Dzień dobry! Przerzuciłby mnie pan przez granicę? Białorusini &nie puszczają&$не пропускают$ rowerem.                                                       

Tomek: Ale co z rowerem? Wejdzie? I wizę pan ma?

Rowerzysta: Ja na bezwizowym jeżdżę, rower, tak, wejdzie! Koła &zdejmę&$сниму$ i bez problemu wchodzi.

Tomek: No dobra… To ja tutaj zjadę i spokojnie zapakujemy rower.

Rowerzysta: Jasne, jasne!

Rowerzysta:  O… życie mi pan ratuje. Tu jest masakra z tą granicą. Zawsze trzeba szukać kierowcy, żeby przejechać.

Tomek: A którędy pan wjeżdżał?

Rowerzysta:  Wie pan co, przez Białowieżę. Zacząłem w Czeremsze, potem jechałem przez Puszczę Białowieską aż do drogi Hajnówka – Białowieża, no i potem przez granicę i teraz z powrotem białoruską stroną.

Tomek:  No &kawałek&$кусочек$ pan przejechał… A z Białorusinami to prawda, &służbiści&$солдафоны$…

Rowerzysta: A da pan spokój, to jest dramat. No ja w ogóle tego nie rozumiem… Białorusini... zawsze niby mili są, ale nigdy mnie nie puścili…  O, a nie wiem czy pan wie, bo jak teraz remontowali to przejście, to u nas zrobili &chodnik&$тротуар$ dla &pieszych&$пешеходов$  i rowerzystów, ale z białoruskiej strony go nie ma - no i nie puszczają.

Tomek: A to pan nie pierwszy raz tak jedzie?

Rowerzysta:  No tak, już wiele razy tak jechałem. Wie pan, teraz, jak nie jest zimno, to nawet można sobie postać, gorzej jak jest… W listopadzie jakoś w sobotę wracałem wieczorem, ze trzy godziny czekałem na samochód, bo taki był mały ruch. Ale i tak miałem szczęście, bo taka dziewczyna, która sprzedaje ubezpieczenia na parkingu, tutaj zaraz, zaprosiła mnie do siebie, dała mi kawę, to mogłem sobie poczekać.

Tomek: A jak ma na imię ta dziewczyna?

Rowerzysta:  Walentyna, z tego co pamiętam.

Tomek: A to ja ją znam!  Kupuję czasami &ubezpieczenie&$страховку$ u niej.

Rowerzysta:  A widzi pan, jaki ten świat mały.

Tomek: A jak to jest ogólnie z tym bezwizowym? &Opłaca się&$это выгодно$ tak jeździć?

Rowerzysta:  Wie pan co, turystycznie to się opłaca, bo płaci się te 50 zł i można dziesięć dni być na Białorusi, a &przepustkę&$пропуск$ można przez internet w kilka minut zrobić, no ale gdyby chcieć na bezwizowym po paliwo jeździć, to już…

Tomek: To już się nie opłaca, jasne… Ale dobrze, że coś takiego zrobili… A w ogóle pan coś przewozi?

Rowerzysta: Nie, nie. Nic nie mam. Tak że jakby trzeba było coś na mnie kupić w bezcłowym to proszę bardzo.

Tomek:  Dobra, to tak zrobimy. Zawsze to te 2 paczki papierosów i pół litra więcej. Dobra, ale póki co niech pan sobie już paszport przygotuje, bo już podjeżdżamy do okienka.

Rowerzysta: Jasne, jasne.

Przeczytaj tekst i posłuchaj drugiej części dialogu.

Nasi bohaterowie przejeżdżają białoruską kontrolę paszportową i celną. Potem zatrzymują się jeszcze na chwilę w białoruskim sklepie bezcłowym, gdzie Tomek kupuje na konto rowerzysty dodatkowe papierosy i alkohol. Następnie rozpoczyna się kontrola po polskiej stronie granicy.

Tomek: Oj żeby tylko „na jamę” nas nie wzięli...

Rowerzysta: „Na jamę”? A! &kontrolę szczegółową&$тщательный контроль$ ma pan na myśli?

Tomek:  No tak, tak…

Rowerzysta: Już tyle razy jeździłem przez granicę i nigdy nie było problemów. Raczej jak pogranicznicy widzą, że kierowca wziął rowerzystę, to mili są.

Tomek: Mam taką nadzieję. Dobra, chodźmy do okienka.

Tomek: Dzień dobry.

Pogranicznik: Dzień dobry, Pan Tomasz… Dowód rejestracyjny jest, paszport jest. Skąd pan wraca?

Tomek: Z Wysokiego.

Pogranicznik:  I jeździł pan tam w celu?

Tomek: Zatankować i z rodziną się spotkać.

Pogranicznik:  A rodzina w Wysokim, to gdzie mieszka?

Tomek: Niedaleko kościoła Św. Trójcy.

Pogranicznik:  Yhmm… Dobrze, to panu już dziękuję, drugiego pana zapraszam, paszport proszę. Pan Mateusz?

Rowerzysta: Tak, tak.

Pogranicznik: I pan jeździł?

Rowerzysta: Turystycznie, rowerem. Rower jest w samochodzie.

Pogranicznik: Aha, czyli kierowca zgodził się pana przewieźć?

Rowerzysta: Tak, na szczęście tak. W tamtą stronę wjeżdżałem przez Białowieżę to problemu nie było, a tutaj to zawsze przygody.

Pogranicznik: No to kilometrów pan zrobił trochę.

Rowerzysta: No trochę wyszło.
Pogranicznik: W porządku nie zatrzymuję.
Rowerzysta: Dziękuję, do widzenia.

Tomek: No to jeszcze &celnik&$таможенник$ …

Rowerzysta:  O! Tam już idzie do nas…

Celnik: Dzień dobry. Służba celna. Który z panów to kierowca?

Tomek:  Ja.

Celnik: I co pan deklaruje?

Tomek:  Pełny zbiornik, 90 litrów. 2 paczki papierosów i pół litra wódki.

Celnik: Dobrze, a pasażer?

Rowerzysta:  2 paczki papierosów i pół litra wódki. Czy otwierać plecak?

Celnik: Proszę otworzyć. W porządku. Mnie bardziej interesuje samochód. Otwórzmy bagażnik. Rower to pasażera?

Tomek:  Tak.

Celnik: Ok, w porządku. No to szerokiej drogi.

Tomek: Do widzenia.
Rowerzysta: Do widzenia.

Tomek: No i miał pan rację, szybko poszło. A w ogóle, to gdzie pan teraz jedzie?

Rowerzysta:  Do Czeremchy na pociąg, a stamtąd do Siedlec.

Tomek: A to ma pan szczęście. &Podrzucę pana&$подброшу вас$ na dworzec, przy okazji żonę odbiorę z pracy, bo akurat powinna kończyć, pracuje na stacji.

Rowerzysta:  Będzie super, bardzo dziękuję.