System edukacji w Polsce

1 września zaczął się kolejny rok szkolny, który uczniowie z pewnością zapamiętają na całe życie jako ten najbardziej niepewny i najdziwniejszy. Chodzi oczywiście o epidemię koronawirusa, z powodu której do końca nie było wiadomo, w jaki sposób &odbędzie się&$пройдёт$ rozpoczęcie roku szkolnego i w jaki sposób będzie zorganizowana nauka – w salach lekcyjnych czy zdalnie.

Jednak  &niezależnie od&$вне зависимости от$ kwestii organizacyjnych, program nauczania w szkołach i cały system &kształcenia&$обучения$ pozostał ten sam. Porozmawiajmy więc o tym, jak ten system działa. Po raz pierwszy w Polsce wprowadzono obowiązek edukacji w 1808 roku, w Księstwie Warszawskim. Obecnie edukacja jest obowiązkowa do ukończenia  &szkoły podstawowej&$начальной школы$, ale nie dłużej, niż do osiemnastego roku życia. Jeśli więc ktoś z różnych względów do tego wieku nie ukończył podstawówki, nie jest więcej objęty tym obowiązkiem.

Ośmioletnia szkoła podstawowa podzielona jest na dwa etapy: klasy I – III i IV – VIII. W klasach I – III uczą się dzieci w wieku 7-10 lat, chociaż &na wniosek&$по заявлению$ rodziców do pierwszej klasy może też zostać przyjęty sześciolatek. W pierwszych trzech klasach realizowana jest tak zwana edukacja wczesnoszkolna, w której nie ma &podziału&$разделения$na przedmioty, a lekcje nie muszą być podzielone na  bloki po czterdzieści pięć minut. Zajęcia w klasach I-III prowadzi jeden nauczyciel wychowawca, chociaż &zdarza się&$бывает$, że naukę języka obcego, edukację muzyczną, edukację plastyczną, fizyczną i zajęcia komputerowe powierza się nauczycielowi-specjaliście. Jeżeli rodzice wyrażą na to zgodę, dzieci mogą też uczestniczyć w zajęciach religii lub etyki.

W klasach IV – VIII przeznaczonych dla dzieci w wieku 10–15 lat (o ile, oczywiście, dziecko nie poszło o rok wcześniej do szkoły) kształcenie odbywa się w ramach przedmiotów, których prowadzenie powierza się różnym nauczycielom, specjalistom w danych &dziedzinach&$областях$. Jeden z tych nauczycieli pełni funkcję &wychowawcy&$классного руководителя$, jeżeli posiada przygotowanie pedagogiczne z poszerzonym zakresem wychowawczo-opiekuńczym.

 Przedmioty obowiązkowe w szkole podstawowej to: język polski, &język obcy nowożytny&$современный язык$ ( drugi język dochodzi w klasie siódmej), matematyka, przyroda (tylko w klasie IV, od klasy V przedmiot ten zaczyna się nazywać biologią), geografia, fizyka (w klasach VII-VIII), chemia (w klasach VII-VIII), historia, &wiedza o społeczeństwie&$обществознание$(tylko w klasie VIII), muzyka, plastyka, technika (zajęcia praktyczno-techniczne), informatyka (zajęcia komputerowe), &wychowanie fizyczne&$физкультура$ , religia lub etyka (jeżeli rodzice wyrażą na to zgodę), wychowanie do życia w rodzinie (od klasy V, również za zgodą rodziców), edukacja dla bezpieczeństwa (w klasie VIII) oraz &doradztwo zawodowe&$профориентация$ (w klasach VII-VIII).

Po ukończeniu szkoły podstawowej uczniowie zdają egzamin ósmoklasisty, a następnie idą &wedle własnego wyboru&$по желанию$ do liceum, technikum lub szkoły branżowej (tzw. zawodówka).

Nauka w liceum trwa cztery lata i kończy się &egzaminem maturalnym&$выпускным экзаменом$ , zwanym także egzaminem dojrzałości (z angielskiego mature - dojrzały), który następnie uprawnia do nauki na uniwersytecie.

Od 1 września 2020 roku został wprowadzony podział na szkoły branżowe I i II stopnia. Okres nauczania w szkole branżowej I stopnia trwa 3 lata, a jej ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu. Tego rodzaju dyplom nie daje  możliwości dalszej nauki na &studiach&$ВУЗах$. Kształcenie w szkole branżowej II stopnia trwa 2 lata i jest kontynuacją kwalifikacji z poprzedniej szkoły, jednak jej najważniejszym plusem jest możliwość  &przystąpienia do egzaminu&$приступления к экзамену$ maturalnego pod koniec nauki, co z kolei pozwoli &absolwentom&$выпускникам$kontynuować naukę na uniwersytecie.

Technikum to &pewnego rodzaju&$своего рода$ kompromis między liceum i zawodówką. Nauka w nim trwa pięć lat, a jego ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu. Oznacza to więc możliwość podjęcia pracy w zawodzie, ale jednocześnie po ukończeniu technikum można przystąpić do egzaminu maturalnego i po jego zdaniu pójść na studia na uniwersytecie. 

Rok szkolny tradycyjnie rozpoczyna się &uroczystą&$торжественной$mszą w &pobliskim&$ближайшим$kościele, jednak &uczestnictwo&$участие$w niej nie jest obowiązkowe. Po &mszy&$службы$wszyscy uczniowie i nauczyciele elegancko ubrani udają się do &auli&$актовому залу$swojej szkoły, gdzie po wysłuchaniu hymnu Polski i uroczystego słowa powitalnego od dyrektora szkoły często odbywa się tak zwana akademia, czyli niewielki artystyczny występ uczniów jednej z klas.

Co ciekawe, w Polsce nie ma tradycji ofiarowywania nauczycielom prezentów czy kwiatów na początku roku szkolnego, ponieważ byłoby to przyjęte za formę korupcji. Ta miła tradycja ma miejsce pod koniec roku szkolnego, jako wyraz &wdzięczności&$благодарность$i szczerej sympatii.

                                                                                                                                                                                               Mariola Okhotnikova

                                                                                                                                                                                              https://polishnative.pl/pl/